KYÕ NAÊNG TAÄP
MOÄT BAØI HAÙT SINH HOAÏT
I.
BAØI HAÙT TRONG SINH HOAÏT:
Trong
caùc dòp sinh hoaït taäp theå, ñaëc bieät laø vôùi caùc
em thieáu nhi vaø caùc baïn treû, moät baøi haùt ngaén coù
ít laø ba
hieäu quaû sau
ñaây:
- Gaây döïng baàu khí: Nhanh choùng taïo ñöôïc baàu khí vui töôi cho taäp theå tham döï khoâng phaân bieät nam nöõ, cheânh leäch tuoåi taùc, xoùa nhoøa moïi e deø ngaïi ngaàn hay baøng quan kheùp kín, voán laø thöù taâm lyù bò “ñoùng baêng” gaây khoù khaên cho Linh Hoaït Vieân trong sinh hoaït.
- Chuyeån taûi yù nghóa: Deã daøng chôû chuyeân nhöõng yù nghóa chuû ñeà chung cuûa chöông trình sinh hoaït, moät baøi hoïc giaùo duïc nhaân baûn trong xaõ hoäi hoaëc moät ñeà taøi toân giaùo, maø cöù bình thöôøng Linh Hoaït Vieân raát khoù trình baøy baèng lôøi noùi cho loâi cuoán vaø haáp daãn ñöôïc.
- Hoã trôï giaûng daïy: Ñaëc bieät trong sinh hoaït Giaùo Lyù, ñaây laø moät trong caùc phöông tieän sö phaïm huaán giaùo ñaït hieäu naêng sinh ñoäng nhaát vaø cao nhaát, giuùp cho caùc Giaùo Lyù Vieân coù theå daãn nhaäp, minh hoïa vaø cuûng coá cho ñeà taøi Giaùo Lyù, cho söù ñieäp Tin Möøng khi ñöùng lôùp Giaùo Lyù.
II.
CHOÏN BAØI HAÙT SINH HOAÏT:
Khi chuaån bò cho moät chöông
trình sinh hoaït, Linh Hoaït Vieân neân choïn saün moät soá
Baøi Haùt Sinh Hoaït vôùi caùc tieâu chuaån:
- Phuø hôïp vôùi chuû ñeà: Baøi Haùt Sinh Hoaït giôùi thieäu ñöôïc moät phaàn hoaëc toaøn boä chuû ñeà cuûa chöông trình, thöôøng laø moät baøi ngaén, giai ñieäu vui töôi phaán khôûi, tieát taáu roõ, ñôn giaûn, coù cöû ñieäu sinh ñoäng, ñeäm ñöôïc baèng ñaøn gui-ta. Neáu laø baøi haùt Giaùo Lyù thì toùm goïn ñöôïc noäi dung Giaùo Lyù hoaëc saùt vôùi lôøi Kinh Thaùnh.
- Phuø hôïp vôùi ñoái töôïng: Baøi Haùt Sinh Hoaït caàn coù noäi dung hôïp vôùi taâm lyù töøng löùa tuoåi, vôùi töøng giôùi tham döï. Ngoaøi ra, caàn nhôù nguyeân taéc tyû leä nghòch giöõa khoái löôïng ngöôøi tham döï vôùi taàm côõ cuûa baøi haùt: caøng ñoâng thì laïi caøng ñôn giaûn.
- Phuø hôïp vôùi khung caûnh: Baøi Haùt Sinh Hoaït caàn hôïp vôùi khung caûnh gaëp gôõ ôû hoäi tröôøng, taïi ñaùm tieäc, trong phoøng sinh hoaït, ngoaøi saân chôi, giöõa thieân nhieân, trong Nhaø Thôø ( neáu ñöôïc pheùp ) hoaëc ôû lôùp Giaùo Lyù. Laïi coù caùc loaïi saùng taùc rieâng ñeå môû ñaàu laøm quen, keát thuùc chia tay hoaëc keøm theo troø chôi, ñeå thöôûng-phaït sau moät troø chôi.
- Phuø hôïp vôùi khaû naêng baûn thaân: Caàn nhôù laø Baøi Haùt Sinh Hoaït ñöôïc choïn coøn phaûi quen thuoäc thoâng thaïo vaø vöøa söùc ñoái vôùi baûn thaân Linh Hoaït Vieân ( leân cao toái ña hoaëc xuoáng thaáp tôùi möùc naøo ). Haõy haùt ñöôïc moät baøi haùt coù theå tôùi möùc thuoäc naèm loøng tröôùc khi taäp laïi cho moïi ngöôøi.
III.
CAÙCH THÖÙC TAÄP HAÙT SINH HOAÏT:
Coù nhieàu caùch thöùc taäp
haùt khaùc nhau, neân uyeån chuyeån thay ñoåi cho phuø hôïp
vôùi töøng loaïi baøi, vôùi töøng tình huoáng vaø ñoái
töôïng tham döï. Coù theå choïn moät trong nhöõng caùch
döôùi ñaây hoaëc phoái hôïp chung nhieàu caùch cho theâm
phaàn sinh ñoäng:
- Haùt tröôùc toaøn baøi 2, 3 laàn cho taäp theå nghe quen tai nhaïc, lôøi vaø nhòp ñieäu, sau ñoù laàn löôït taäp laïi töøng caâu ( moãi caâu thöôøng chæ coù 4 tröôøng canh ).
- Haùt maãu töøng caâu ngaén roài môøi taäp theå laäp laïi ngay, laïi qua caâu keá tieáp cho tôùi heát baøi ( loaïi baøi chæ coù 4 caâu nhaïc, nhòp 2/4, coù theå duøng cho 2 beø haùt laùy vôùi nhau ).
- Vöøa haùt maãu vöøa minh hoïa baèng cöû ñieäu, sau ñoù taäp laïi caû baøi, môøi taäp theå cuøng haùt theo töøng cöû ñieäu ñaõ gôïi yù ( moãi caâu thöôøng dieãn taû baèng 1, 2 cöû ñieäu ñôn giaûn ).
- Vöøa haùt maãu vöøa daãn daét baèng caâu chuyeän hoaëc caét nghóa töøng chöõ töøng caâu moät caùch lyù thuù vaø sinh ñoäng ( loaïi baøi coù tính töï söï, thöôøng daønh cho thieáu nhi ).
- Cheùp troïn caû baøi leân baûng, sau khi taäp theå haùt ñaõ töông ñoái vöõng, seõ xoùa daàn moät soá chöõ hoaëc xoùa töøng caâu cho ñeán khi saïch baûng laø moïi ngöôøi ñaõ thuoäc loøng baøi haùt ( loaïi baøi cöïc ngaén, nhieàu ñoaïn laäp laïi ).
- Chia phe haùt ñuoåi sau khi taäp haùt ñaõ töông ñoái vöõng, coù theå cho haùt choàng leân nhau maø vaãn khôùp veà hoøa aâm, haøi thanh vaø tieát taáu nhòp ñieäu ( loaïi baøi saùng taùc ñaëc bieät goïi laø canon ).
- CAÙCH THÖÙC GIÖÕ NHÒP:
Linh Hoaït Vieân khoâng haún
phaûi coù trình ñoä nhaïc lyù xöôùng aâm ngang vôùi moät
ca só, ca tröôûng hay nhaïc só saùng taùc, nhöng chæ caàn
naém vöõng cao ñoä cuûa giai ñieäu ( meùlodie ) vaø nhaát
laø töï tin, laøm chuû ñöôïc nhòp ñieäu ( rythme ) baèng
caùch vöøa haùt vöøa giöõ nhòp cho taäp theå. Döôùi
ñaây laø maáy caùch thöùc:
- Coù theå giöõ nhòp cho taäp theå ñöôïc raäp raøng baèng caùch voã tay, ñôn giaûn laø voã theo phaùch maïnh, phöùc taïp hôn laø voã theo nhòp ñieäu, ñeám to 2, 3 cho khôûi taáu.
- Neáu laø nhòp 2/4 hoaëc nhòp 4/4. Coù theå giöõ nhòp baøi haùt baèng caùch ñaùnh tay xuoáng ôû phaùch 1 (đánh lên) roài ñaùnh tay leân ôû phaùch 2 (đi vòng xuống) nhö moâ hình chöõ U nhö sau:
- Ngoaøi ra, nhòp 6/8, nhòp 2/4 vaø 4/4 coøn coù theå ñöôïc ñaùnh theo daïng ñöôøng voøng hình soá 8 naèm ngang.
- Neáu laø nhòp 3/4 vaø 3/8 thì giöõ nhòp theo moät hình tam giaùc vuoâng, hoaëc moät hình tam giaùc caân ñaûo ngöôïc
VI. KEÁT LUAÄN:Linh Hoaït Vieân trong coâng vieäc naøy ñöôïc goïi laø moät Quaûn Ca, nghóa laø ngöôøi ñieàu khieån caû taäp theå haùt chung moät baøi haùt. Möùc ñoä hieäu quaû thaønh coâng cuûa chöông trình noùi chung phuï thuoäc raát nhieàu vaøo khaû naêng cuûa ngöôøi Quaûn Ca. Trong sinh hoaït Höôùng Ñaïo, ñeå ñöôïc trao chuyeân hieäu Quaûn Ca, ít nhaát phaûi bieát ñöôïc 40 baøi haùt sinh hoaït vaø coù dòp chöùng toû khaû naêng taäp haùt thaønh coâng taát caû nhöõng baøi aáy cho taäp theå.
Đăng nhận xét